10 Ocak 2008 Perşembe

nokta ve noktanin kullanim yerleri

a. Cümle sonlarında kullanılır:

Türk’üm.

Akıl yaşta değil baştadır.

UYARI: Cümle tırnak ya da parantez içine alınmış ifadelerle bitiyorsa bu durumda nokta tırnak ya da parantez işaretinden sonra konur.

Dilbilgisinin bölümlerinden biri de sentakstır (cümle bilgisi).

Kemal Tahir’in senaryolarından bazıları film haline de getirildi (Haremde Dört Kadın, Yarın Bizimdir, Namusum İçin).
b. Kısaltmaların sonuna nokta konur:

Dr. (doktor); bkz. (bakınız); Alb. (Albay)

Prof. (profesör); vb. (ve benzerleri); sf. (sıfat)

Bununla birlikte çok tanınan isimlerin büyük harf kullanılarak yapılan kısaltmalarında, günümüzde, nokta kullanılmamaktadır:

TC (Türkiye Cumhuriyeti)

TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclisi)

MEB (Milli Eğitim Bakanlığı)

PTT (Posta, Telgraf, Telefon)

c. Sayılardan sonra sıra bildirmek amacıyla nokta kullanılır. Burada nokta sayı sıfatı anlamındadır:

3. (üçüncü); II. Mehmet; IV. Cadde;

XIX. yüzyıl; 72. Sokak

II. Mahmut (1808-1839), Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmıştır.

UYARI: Cadde, sokak ve ev numaralarından sonra nokta işareti mutlaka kullanılmalıdır. Nokta kullanılmadığı takdirde yukarıdaki örneklere bakılarak dört tane cadde, yetmiş iki tane sokak anlamı çıkabilir.
d.

Tarihlerin yazılışında saat, gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbirinden ayırmak için nokta kullanılır:

28. 5. 1966

30. 3. 1967

Romanlarıyla Türk tarihine yeni bir bakış açısı getiren Kemal Tahir, 21.4.1971 tarihinde öldü.

Okulumuzda birinci ders saat 9.10’da başlamaktadır.

UYARI: Tarihlerde ay adları yazı ile yazılabilir. Bu durumda ay adlarından önce veya sonra nokta kullanılmaz:

28 Mayıs 1966
30 Mart 1967

e. Bibliyografik künyelerin sonuna nokta konur:

LEVEND, Agâh Sırrı, Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, Ankara 1960.

YALÇIN, Sıddıka Dilek, Haldun Taner’in Hikâyeleri ve Hikâyeciliği, Ankara, Bilgi Yayınevi, 1995.
f. Bir yazıda maddeleri gösteren rakam ve harflerden sonra nokta kullanılır:

I. 1. ; II. 2.

A. a. ; B. b.

g. Üçlü gruplara ayrılarak yazılan büyük sayılarda gruplar arasına nokta konur:

778.964.795

54.257.374

1.257.803

h. Matematikte çarpı işareti yerine kullanılır:

3 . 7 = 21

4 . 5 = 20

Hiç yorum yok: