10 Ocak 2008 Perşembe

parantez isareti ve parantez isaretinin kullanim yerleri

NOKTALAMA - Parantez İşareti ( ( ) )
a.

Bir sözcük ya da cümleden sonra yapılan açıklamalar parantez içine alınır:

Halikarnas Balıkçısı (Cevat Şakir Kabaağaçlı) en güzel eserlerini Bodrum'da yazmıştır.
Şiir Tahlilleri (Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Kadar)'nde Tevfik Fikret'in şiirini bu bakış açısıyla incelemiştik.
b.

Eş anlamlı sözcükler, eş değerdeki tarihler ve rakamlar parantez içinde kullanılır:

İnsan ikrarından (sözünden), hayvan yularından tutulur. (Türk atasözü)
En mükemmel anlatma (expression) vasıtamız dildir.
Gerçekçilik akımı, Gustave Flaubert (Gustav Flober)'in yazdığı Madam Bovary'nin yayınlanmasıyla (1857) başlamıştır.
c.

Bilimsel çalışmalarda kaynaklar çoğunlukla dipnotta veya eserin sonunda "kaynaklar" başlığı altında gösterilir. Metin içinde kaynak gösterilmek istenirse parantez işareti kullanılır:

Tanzimat döneminde Osmanlı aydınları Batı uygarlığını üç vâsıta ile (kitap, duyma ve gözlem) tanımışlardır (Okay, Batı Medeniyeti Karşısında Ahmet Mithat Efendi, 1975: 21).
d.

Tiyatro eserlerinde sahnede yapılacak hareketler parantez içinde gösterilir:

Eleştirmeci (odadan çıkar): Ne var, ne oldu? (Behçet Necatigil)

UYARI: Çoğu zaman tırnak işareti ile parantez işaretinin kullanıldığı yerler birbirine karıştırılır. Cümlede tırnak işareti içindeki sözcükler ve cümleler çıkartılırsa anlam bozulur. Parantez içindeki sözcükler ve cümleler çıkartılırsa anlam bozulmaz.

Kul kusursuz (hatasız) olmaz.
Cahit Sıtkı Tarancı'nın "Otuz Beş Yaş" adlı şiirini henüz orta okulda iken okumuştum.

Hiç yorum yok: